Campagnenieuwsbrief: De kaarten zijn opnieuw geschud
VVD toch weer aan kop en Timmermans in de herkansing
Al vaker is hier geconstateerd: de peilingen en de debatten gaan een grote invloed hebben op deze campagne. De debatten vielen tot nu toe tegen. Maar de peilingen bepalen nu de dynamiek in de laatste week van de campagne.
Met name de I&O-peiling van gisteren. Die is het startschot voor de eindsprint van de campagne. En die schudt de kaarten helemaal opnieuw.
De VVD staat nu in beide belangrijke peilingen aan kop. Ineens vallen bij velen de schellen van de ogen: het is toch geen zekerheidje dat Omtzigt premier wordt! En de VVD sneakte al weken naar de leiding in de peilingen. Wat gek genoeg maar weinigen opviel.
.Wat betekent deze peiling voor de partijen en voor de laatste week:
De opkomt van Wilders - 20 zetels (+2) en vierde partij - zet de boel op zijn kop. Ineens is een kabinet van centrum-rechts en extreem-rechts mogelijk.
Ik signaleerde een paar weken geleden een stijgend momentum bij de VVD: dat zie je nu ook terug in de peilingen. Yesilgoz leidt overal. Ook dit zet de boel op zijn kop.
Timmermans daalt verder, maar deze peiling is het grootste geschenk dat hij kon wensen. Het biedt hem de gewenste herkansing: hij kan nu alsnog voluit voor de linkse stem gaan. De schrik van een (extreem)-rechtse overwinning zal er goed in zitten. Veel linkse kiezers zullen op één centraal punt willen samenkomen, om dat groot genoeg te maken om rechtse dominantie te voorkomen.
Omtzigt zit voor het eerst in de verdrukking. Hij heeft nog steeds het grootste potentieel maar weet het niet te verzilveren. Sterker nog, hij verliest steun ondanks een imploderende BBB.
Omtzigt heeft twee eigen goals veroorzaakt: dat hij geen echte keuze maakte over het premierschap na kiezers maandenlang in spanning te houden en het ontbreken van een onderbouwing en concretisering van zijn programma met cijfers. Dat zullen zijn kiezers 1 op 1 gevraagd niet erg vinden. Maar hij heeft zichzelf wel klem gezet tegenover zijn tegenstanders, die iedere aanval makkelijk kunnen pareren. Het pluspunt: hij kan beide pijnpunten gemakkelijk zelf wegnemen. Maar gaat hij dat ook doen?
Yesilgöz heeft het geweldig gedaan in de TV-shows en de interviews. De VVD-campagne is strak zoals altijd. Ze geeft misschien wel het duidelijkste antwoord op de belangrijkste vraag die bij kiezers voorligt: “Wie geeft ons de politiek die wij verdienen?” Maar het is flinterdun en kan de komende week behoorlijk onder druk komen te staan. Of dat uitmaakt is een tweede: zij heeft het momentum in de laatste week.
Het gaat de komende dagen voor het eerst in maanden niet over premier Omtzigt. Maar over premier Yesilgoz. En alleen dat al kan - zonder fouten - genoeg zijn voor de overwinning.
Dit is de peiling die het startschot is voor de eindsprint. En iedereen kan vol inzetten op het verhaal waar hun achterban naar smacht:
Timmermans tegen de rechtse overwinning.
Omtzigt voor echte nieuwe politiek
En Yesilgöz voor verfrissing, maar niet te veel vernieuwing.
Geert Wilders bij Nieuwsuur en Vandaag Inside
Geert Wilders heeft een interessante media-week, waarin hij zichzelf blijft neerzetten als een milde versie van de oude Geert. Er heeft zo’n grote transformatie plaatsgevonden dat een nieuwe naam wellicht op zijn plaats is. Geert Milders kwam al voorbij. Of The Artist Formerly Known As Geert?
Wat valt op:
Hij IS er, zoals Myrthe Hilkens in Wilde Beesten constateerde. Normaal gaat hij überhaupt niet naar dit soort media-optredens. Dus dat we hem zo zien, is al uitzondering.
Hij wil de regering in: niet zomaar, maar echt. Geen gedogen. Geen minderheidskabinet. Maar echt bestuursverantwoordelijkheid nemen.
Het lijkt te werken: overal wordt hij neergezet als milder en kiezers lijken het te waarderen.
Dit gebeurt allemaal in de slipstream van eerdere uitlatingen van Yesilgöz, dat de VVD hem niet langer uitsluit.
Dat we in deze situatie zitten is al tamelijk bizar: hij laat een track record zien van racisme, heeft zich een vijand van onze democratie getoond, vertrapt grondrechten. De huidige spin - dat hij milder is geworden - is ronduit gevaarlijk en niemand zou erin moeten trappen.
Maar het zou zomaar kunnen dat Wilders de bepalende factor in deze verkiezingen is geworden: de persoon die eindelijk links verenigt.
Vanavond staat er een debat op de planning bij SBS6 - met Omtzigt, Timmermans, Yesilgöz en Wilders.
Alle kaarten zijn opnieuw geschud. Ineens kan iedereen nog winnen. En iedereen nog verliezen. Als ze er eindelijk voor kiezen om echt de strijd met elkaar aan te gaan.
Blijf op de hoogte!
Luister deze laatste week vooral ook naar de podcast Wilde Beesten op Podimo, waar Myrthe Hilkens en ik je nog 4x zulle bijpraten over alles wat gebeurt, en onze soms licht verschillende analyses daarvoor geven.
Via deze link kun je gratis abonnee worden van Podimo en de podcast de komende tijd beluisteren.
Tot de volgende keer!