Voor ons Nederland

Daar doen we het voor.

Het is een interessante week, maar daarover later meer.

Eerst iets anders. Het begint langzaam door te dringen in onze democratische orde dat we in een ander politiek tijdperk zijn beland: dat van de democraten tegen de antidemocraten. De afgelopen weken zag je deze termen vaak voorbij komen, gebruikt door politici, columnisten, journalisten, etc.

Het is hoog tijd dat we onze politiek op die manier gaan bekijken. De oude trend in de westerse politiek was dat antidemocraten (toen noemden we ze nog “populisten” of “radicaalrechts”) zetelwinst boekten bij verkiezingen. Inmiddels is er een nieuwe trend. Sinds zo’n 2 jaar strijden de antidemocraten steevast om de overwinning. Steeds zien we dat een antidemocratische partij vecht om de grootste te worden en dat de tegenstander afkomstig is uit het blok met traditionele partijen: een liberaal, een sociaaldemocraat of een conservatief. Maar dat blok is nog te ideologisch verdeeld om blijvend verschil te maken.

Willen we echt een vuist maken tegen de antidemocraten - de Wildersen, Le Pennen, Trumpen - dan moet er een nieuw ideologisch blok met een nieuw ideologisch verhaal ontstaan.

Dat. En er zal door de politiek werk gemaakt moeten worden van het eindelijk oplossen van de problemen die kiezers keer op keer aankaarten. Dan gaat het natuurlijk over wonen, over immigratie, over de energietransitie. Maar het gaat dieper dan dat. Er is ook weinig vertrouwen dat de toekomst beter wordt dan het heden. Als je je ogen sluit en denkt: “Welke Nederlandse politicus is nu echt bezig met de toekomst?” dan zie je waarschijnlijk een grote leegte voor je.

De drie grote problemen van onze politiek zijn:

• Kiezers krijgen geen verhaal meer om in te geloven

• Er worden nauwelijks belangrijke problemen opgelost of grote radicale plannen uitgevoerd

• Politici zijn alleen maar met zichzelf en met elkaar bezig

Die drie zaken zijn een “reinforcing feedback loop” van epische proporties. Oftewel: ze versterken elkaar. Politici zonder verhaal richten zich op elkaar. Politici die zich op elkaar richten lossen geen problemen op. Politici die geen problemen oplossen hebben geen verhaal. Etc.

Mensen lijken helemaal klaar te zijn met de politiek en met ons huidige systeem. Onderzoeksburau Verian deed voor de Telegraaf onderzoek naar hoe Nederlanders hun bestuurders en volksvertegenwoordigers zien. Wat blijkt: nog maar 6 procent heeft vertrouwen in de politiek. Mensen voelen zich enorm in de steek gelaten. Dit zijn cijfers die doen denken dat ons systeem rijp is voor revolutie.

Het probleem waar ik tegenaan loop is dat ik in de politiek heb gewerkt en dat ik weet hoe moeilijk het is om als politicus zelf te ontsnappen aan de dynamiek die door iedereen - niet alleen door politici zelf - is gecreëerd (en waar de “drie grote problemen” hierboven uit voort komen). Stap maar eens uit die feedback loop. Dat is in je eentje bijna niet mogelijk.

Kort gezegd: we kunnen allemaal wel boos zijn op onze politiek en roepen dat we er geen vertrouwen in hebben. Maar de politiek heeft ONS nodig om te helpen de goede keuzes te maken.

Als je wil dat politici geen ruzie maken, stem dan niet op ruziemakers.
Als je wil dat politici hun beloftes waarmaken, stem dan niet op bewezen leugenaars.
Als je wil dat grote problemen worden opgelost worden, stem dan op politici die beleid belangrijker vinden dan vorm.

En als je wil dat politici een tegenwicht bieden aan radicaalrechtse en antidemocratische krachten, help ze dan een handje.

Zoals de Amerikaanse rechter Brandeis zei: het hoogste ambt in een democratie is niet de president, de minister of de volksvertegenwoordiger. Het hoogste ambt in de democratie is de kiezer.

Dat betekent dat ook wij kiezers onze verantwoordelijkheid moeten nemen.

En zo kom ik bij de interessante week. Samen met Bas Erlings, Klaas Dijkhoff en Tom de Bruyne heb ik meer dan een jaar gewerkt aan de oprichting van een stichting die onze politiek een handje moet helpen om de strijd aan te gaan met het antidemocratische blok.

Die is er nu: Voor Ons Nederland!

Wij maken ons al lange tijd zorgen over onze democratie en over de opkomst van democratische krachten. Ook wij zien dat onze politiek moeite heeft met het vinden en uitvoeren van de juiste oplossingen voor onze uitdagingen. En moeite heeft met het vertellen van een verhaal om in te geloven. Een verhaal dat weer vertrouwen geeft in de toekomst en de antidemocraten de wind uit de zeilen neemt.

Politici uit het democratische blok kunnen daar alle hulp bij gebruiken en wij gaan ze die geven, samen met andere mensen die in Nederland de milde meerderheid vormen. Die groep is veel te lang niet aan bod gekomen. De genegeerde kiezer, dat is die milde meerderheid. Die horen we niet aan het woord in de talkshows of op sociale media, waar ophef van de flanken het debat beheerst.

Die groep kan het verschil maken. Die groep zijn wij met zijn allen. En die is tot veel in staat.

We kunnen ons verstoppen voor de veranderende wereld. Maar beter bepalen we zelf hoe die wereld eruit komt te zien. Dat doen we met optimisme en geloof in vrijheid, vooruitgang en de kracht van Nederland.

Want als we even vooruit kijken - en het klagen en doemdenken achter ons laten - dan zien we ook wat er binnenkort allemaal mogelijk is als we er weer samen de schouders onder zetten. We zijn nog altijd die eigenwijze Nederlanders die net een stap verder denken én doen dan anderen. Tenminste - als we heel eerlijk zijn - dat is hoe we het vroeger deden. En wat we nu weer moeten doen.

Als we onze krachten bundelen, kunnen we doen wat nu nog niemand kan. We kunnen een wereld bouwen met oneindige goedkope schone energie. Met technologie die ons laat groeien en mogelijkheden geeft om dingen samen beter te doen. Waar we genoeg kunnen maken voor iedereen. Waarin vooruitgang normaal is, in plaats van iets om mensen bang voor te maken. Waarin er overvloed is, in plaats van schaarste.

Waarin vrijheid - die tegenwoordig voor het eerst in lange tijd weer onder druk kwam te staan - gewoon nog bestaat.

Dat ligt voor het oprapen, maar we moeten dan wel de juiste keuzes maken. En ons niet laten verleiden en afleiden door populisten die met nep oplossingen komen of politici die ons vertellen hoe het systeem nú werkt in plaats van met ons te bouwen aan een nieuwe werkelijkheid.

Dat is de missie waar wij met Voor Ons Nederland voor willen gaan knokken.

Spreekt het je aan? Help dan mee. Stuur mij een berichtje. Wordt supporter. Laat je horen.

Geef samen met ons een megafoon aan de milde meerderheid. Help samen met ons om de democratie en ons land sterker uit deze rare periode te laten komen.

Dit is wat we gaan doen: We pakken een leeg vel. We bepalen wat we willen houden. Waar we vanaf willen. Wat we erbij willen. En we tekenen zelf de toekomst. Wij ontwikkelen een krachtige, langetermijnvisie voor Nederland en zetten deze om in concrete oplossingen die de vrijheid, veiligheid en welvaart van iedere Nederlander versterken

De Amerikaanse historicus Timothy Snyder waarschuwt al meer dan 10 voor de opkomst van de antidemocraten. Hij ziet dat de systemen die we hebben om onze vrijheid, weerbaarheid en welvaart te beschermen niet opgewassen zijn tegen de moderne uitdadingen. Dus - zegt Snyder - moeten we opnieuw beginnen: “We must imagine a society of free people and try to build it.”

Dat lijkt me de beste manier om deze oproep aan jullie allemaal af te sluiten. Ik hoop dat je mee doet.

Je kan meedoen via www.vooronsnederland.nl

En je kunt meer teruglezen in:
NRC

EW Magazine

Algemeen Dagblad